Fiziksel uygunluk, kişinin zihinsel yeteneklerini arttırdığı için kişinin uzun yaşamının çok önemli bir bileşenidir. Ancak fiziksel olarak fit bir vücuda sahip olmak için kişinin sıkı antrenman aktivitelerinden geçmesi gerekiyor.

Düzenli fitness ve fiziksel aktiviteye katılmak, çeşitli hastalık riskinde önemli bir azalma da dahil olmak üzere çok sayıda fayda sağlar. Egzersiz, çeşitli fizyolojik sistemleri olumlu yönde etkileyerek genel sağlık ve refahın geliştirilmesinde önemli bir rol oynar.

Hastalıklar Sırasında Fitness

Bu bile bir dereceye kadar daha kolay görünüyor. En zor kısmı ise bunu ömür boyu sürdürmektir. Bu nedenle, ne zaman bir kişi hastalansa, vücudunun normal durumuna dönmesi için daha fazla bakım yapması gerekir. Bu durumda kişinin fiziksel kondisyonunun yanı sıra beslenmesine de gereken önemi vermesi gerekir. Bir diğer önemli bileşen ise iyileşmedir.

İnsanların hareketsiz yaşam tarzı aktivitelerine yöneldiği günümüz dünyasında, özellikle skolyoz, omurilik yaralanmaları gibi fiziksel rahatsızlıkları olan kişiler için fiziksel egzersizler bir zorunluluk haline gelmiştir. Hatta doktorlar bu tür hastalıklara sahip hastalarına aerobik egzersiz yapmalarını tavsiye etmektedir. onlara birçok fayda sağladığı için:

• Kalp ve Damar Hastalıkları: Egzersizler kişinin sindirim ve dolaşım sistemini formda tutar, bu da kişinin kendi bedeniyle verdiği günlük mücadelelerin üstesinden gelebilmesi için dayanıklılık ve güç sağlar. Ayrıca kalp atış hızının normal tutulmasına da yardımcı olur.
• Solunum Sorunları: Bazı kişilerde astım, bademcik iltihabı veya başka solunum sorunları olabilir. Bu nedenle temiz hava almak için sabah yürüyüşü yapmak bu kişiler için vazgeçilmezdir.
• Diyabet: Diyabet hastası için düzenli yürüyüş veya herhangi bir fiziksel aktivite şarttır çünkü kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmaya yardımcı olur.

Hastalıkta Fiziksel Egzersizler Nasıl Yardımcı Olur?

Her türlü hastalıkta insanlar belli bir süre sonra tam yatak istirahatinin kendilerini iyileştireceğini düşünürler ancak genel olarak fiziksel aktiviteyi rutinlerine dahil edenlerin daha hızlı iyileştiği görülmüştür.

Bedenen rahatsız olan kişinin bir süre sonra sabrı ve tahammülü de kaybolur. Bu nedenle aerobik veya nefes egzersizleri o anda yapılmalıdır çünkü bu sadece kişinin vücudunu fitleştirmekle kalmaz, aynı zamanda durumla baş edebilecek zihinsel dayanıklılığı da sağlar.

Kaza geçirenlerin bile fizik tedavi seanslarına gitmeleri öneriliyor. Aynı şekilde ruhsal rahatsızlıkları olan hastalar için de yoga ve meditasyondan başka çare yoktur. Kişinin yalnızca fiziksel uygunluğa ulaşmasına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda fiziksel, zihinsel ve sosyal olarak tam bir refaha kavuşmasına da yardımcı olur.

Fitness'ın hastalıkların azaltılmasına nasıl katkıda bulunduğunu aşağıda bulabilirsiniz:

1. Kardiyovasküler sağlık: Düzenli egzersiz kalbi güçlendirir, kan dolaşımını iyileştirir ve sağlıklı kan basıncı seviyelerinin korunmasına yardımcı olur. Ayrıca kan damarlarının genişlemesini ve esnekliğini destekleyerek kalp hastalığı, kalp krizi ve felç riskini azaltır.
2. Ağırlık yönetimi: Fiziksel aktivite, kalori yakarak ve metabolizma hızını artırarak vücut ağırlığının kontrol edilmesine yardımcı olur. Sağlıklı kiloyu korumak, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve bazı kanserler gibi obezite ile ilişkili durumların riskini azaltır.
3. Geliştirilmiş İnsülin Hassasiyeti: Düzenli egzersiz, kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesi için çok önemli olan insülin duyarlılığını artırır. Bu, tip 2 diyabet geliştirme riskini azaltır ve halihazırda teşhis konmuş kişilerin durumunun yönetilmesine yardımcı olur.
4. Daha Güçlü Bağışıklık Sistemi: Egzersiz, bağışıklık hücrelerinin dolaşımını teşvik ederek, enfeksiyonları tespit etme ve bunlarla mücadele etme yeteneklerini geliştirerek bağışıklık sistemini güçlendirir. Daha güçlü bir bağışıklık sistemi enfeksiyon ve kronik hastalık riskini azaltır.
5. Kemik sağlığı: Halter, yürüyüş ve koşu gibi ağırlık kaldırma egzersizleri kemikleri güçlendirir ve kırıklara ve kemik kaybına yol açabilen osteoporoz gibi durumların önlenmesine yardımcı olur.
6. Ruh Sağlığına Faydaları: Fiziksel aktivitenin stresi, kaygıyı ve depresyonu azaltarak ruh sağlığı üzerinde olumlu etkisi vardır. Bu faktörlerin yönetilmesi dolaylı olarak strese bağlı hastalık ve zihinsel sağlık bozuklukları riskinin azalmasına katkıda bulunur.
7. Hormon Düzenlemesi: Düzenli egzersiz, iştah kontrolü, stres tepkisi ve metabolizmadan sorumlu olanlar da dahil olmak üzere hormonların düzenlenmesine yardımcı olur. Dengeli hormon seviyeleri genel sağlığı iyileştirir ve hastalıklara yol açabilecek hormonal dengesizlikleri önler.
8. Sindirim sağlığı: Fiziksel aktivite, sağlıklı gastrointestinal hareketi teşvik ederek ve kabızlık ve sindirim bozuklukları riskini azaltarak sindirime yardımcı olabilir.
9. Dolaşım ve Oksijen Dağıtımı: Egzersiz, vücuttaki hücrelere kan dolaşımını ve oksijen dağıtımını iyileştirir. Bu, optimal organ fonksiyonunu destekler ve zayıf dolaşımla ilgili çeşitli hastalıkların riskini azaltır.
10. Azaltılmış Enflamasyon: Kronik inflamasyon, kalp hastalığı, diyabet ve bazı kanserler dahil olmak üzere çok sayıda hastalıkla bağlantılıdır. Düzenli egzersizin anti-inflamatuar etkisi vardır ve vücuttaki genel inflamatuar yükü azaltır.
11. Geliştirilmiş Akciğer Fonksiyonu: Aerobik egzersizler, solunum sağlığını korumak ve akciğer hastalıkları riskini azaltmak için çok önemli olan akciğer kapasitesini ve fonksiyonunu artırır.
12. Kanser Riskinin Azaltılması: Düzenli fiziksel aktivite, meme, kolon ve akciğer kanserleri de dahil olmak üzere belirli kanser türlerinin riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Kesin mekanizmalar hala araştırılıyor ancak egzersizin hormon regülasyonu ve bağışıklık fonksiyonu gibi faktörleri etkilediğine inanılıyor.

Bireyler tutarlı fitness aktivitelerine katılarak çok çeşitli hastalıklara yakalanma risklerini önemli ölçüde azaltabilirler. Kardiyovasküler egzersizler, kuvvet antrenmanı, esneklik egzersizleri ve rahatlama teknikleri gibi çeşitli egzersizleri birleştirmek kapsamlı sağlık yararları sağlayabilir.

Herhangi Bir Fiziksel Aktivite Yapmadan Önce Alınması Gereken Önlemler

Kişinin yapması gereken egzersiz türüne her zaman vücut bozukluklarına göre karar verilmelidir. Her hastalığa göre ilaçlar farklı olduğu gibi egzersizlerde de durum aynıdır. Hastalık anında herhangi bir spor ya da antrenmana gitmeden önce mutlaka hekime danışılmalıdır, aksi halde bu durum onları olumsuz etkileyebilir.

Yanlış yapılan egzersizler kasları ve sinirleri parçalayabilir ve bu durum uzun vadede tehlikeli olabilir. Bu nedenle egzersizleri yaparken her zaman öncelikle güvenlik önlemleri kontrol edilmelidir. Mesela, eğer bir kişi astım hastasıysa ve inhaler kullanıyorsa, sahada veya antrenmanlarda da onu taşıması gerekir.

Hastalık sırasında egzersiz iyi midir?

Hastalık sırasında egzersiz yapmak, hastalığın ciddiyetine, yaşadığınız semptomlara ve genel sağlık durumunuza bağlı olan incelikli bir karardır. Genel olarak hafif ila orta şiddette egzersiz, belirli hastalıklar sırasında bazı kişiler için faydalı olabilir, ancak egzersizden kaçınılması gereken durumlar da vardır. Hastalık sırasında egzersizin sizin için uygun olup olmadığına karar vermenize yardımcı olacak bir kılavuz:

Egzersiz Ne Zaman Yararlı Olabilir?

1. Hafif Belirtiler: Hafif bir soğuk algınlığınız, düşük dereceli ateşiniz veya hafif semptomlarınız varsa yürüyüş, hafif esneme veya yoga gibi hafif egzersizler faydalı olabilir. Egzersiz kan dolaşımını iyileştirmeye, ruh halinizi iyileştirmeye ve bazı semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
2. Rutini Korumak: Düzenli egzersiz yapmaya alışkınsanız ve kendinizi yeterince iyi hissediyorsanız, hafif ila orta şiddette egzersiz yapmak, rutininizi korumanıza ve antrenmandan kopmanızı önlemenize yardımcı olabilir.
3. Düşük Yoğunluklu Aktiviteler: Yürüme veya sabit bisiklete binme gibi düşük yoğunluklu egzersizler, vücudunuza aşırı yük bindirmeden hafif hareketleri teşvik edebilir.
4. Stres Giderme: Egzersizin stresi azaltıcı etkileri olabilir ve endorfin salgılanmasını sağlayabilir, bu da zihinsel olarak daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.

Egzersizden Ne Zaman Kaçınılmalıdır?

1. Ateş: Ateşiniz varsa, genellikle vücut sıcaklığınız normale dönene kadar egzersizden kaçınmanız önerilir. Ateşle egzersiz yapmak vücut sıcaklığınızı daha da artırabilir ve muhtemelen durumunuzu kötüleştirebilir.
2. Şiddetli Belirtiler: Aşırı yorgunluk, vücut ağrıları, nefes almada zorluk veya baş dönmesi gibi ciddi semptomlar yaşıyorsanız dinlenme ve iyileşmeye öncelik vermeniz önemlidir. Yoğun egzersiz bu semptomları şiddetlendirebilir ve iyileşme sürecinizi geciktirebilir.
3. Bulaşıcı Hastalık: Hastalığınız grip veya viral enfeksiyon gibi bulaşıcıysa, hastalığın başkalarına yayılmasını önlemek için spor salonları gibi halka açık alanlardan uzak durmak en iyisidir.
4. Yaralanma Riski: Kendinizi en iyi şekilde hissetmediğinizde koordinasyonunuz ve dengeniz tehlikeye girebilir ve egzersiz sırasında yaralanma riski artabilir.
5. Tıbbi durumlar: Kronik tıbbi rahatsızlıklarınız varsa veya ilaç kullanıyorsanız hastalık sırasında egzersiz yapmadan önce sağlık uzmanınıza danışmanız tavsiye edilir.

Kilit hususlar

1. Vücudunuzu Dinleyin: Vücudunuzun nasıl hissettiğine dikkat edin. Egzersiz sizi daha kötü veya önemli ölçüde yorgun hissettiriyorsa, bu dinlenmeniz gerektiğinin bir işaretidir.
2. Hidrasyon ve Beslenme: Bağışıklık sisteminizi ve iyileşmenizi desteklemek için susuz kalmayın ve besleyici gıdalar tüketin.
3. Yoğunluğu Değiştir: Egzersiz yapmaya karar verirseniz yoğunluğunu ve süresini azaltın. Yoğun egzersizler yerine hafif hareketlere odaklanın.
4. Dinlenme ve İyileşme: İyileşme için yeterli dinlenme çok önemlidir. Emin değilseniz belirtileriniz düzelene kadar dinlenmeye öncelik verin.
5. Bir Sağlık Uzmanına danışın: Hastalık sırasında egzersiz yapma konusunda emin değilseniz veya altta yatan sağlık sorunlarınız varsa, kişiselleştirilmiş rehberlik için bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.

Sonuçta hastalık sırasında egzersiz yapma kararı kişisel koşullarınıza göre verilmelidir. Sağlığınıza ve refahınıza öncelik vermek önemlidir ve bazen bu, egzersiz stresini eklemeden vücudunuza iyileşmesi için ihtiyaç duyduğu zamanı vermek anlamına gelir.

Fitness Bağışıklık Sisteminizi Geliştirmeye Yardımcı Olur mu?

Evet, fitness ve düzenli fiziksel aktivitenin bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkisi olabilir. Orta düzeyde egzersiz yapmanın genellikle bağışıklık fonksiyonu için faydalı olduğu, vücudun savunma mekanizmalarını güçlendirmeye ve enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir. Ancak aşırı egzersiz ters etki yaratabileceğinden ve bağışıklık fonksiyonunu geçici olarak bastırabileceğinden bir denge kurmak önemlidir. Fitness bağışıklık sistemini şu şekilde destekler:

1. Gelişmiş Bağışıklık Denetimi: Düzenli egzersiz, bağışıklık hücrelerinin vücutta dolaşımını teşvik ederek potansiyel tehditleri daha etkili bir şekilde tespit etmelerine ve bunlara yanıt vermelerine olanak tanır.
2. Geliştirilmiş Kan Dolaşımı: Egzersiz kan akışını artırır, bu da bağışıklık hücrelerinin serbestçe hareket etmesine ve enfeksiyon bölgelerine daha verimli bir şekilde ulaşmasına yardımcı olur.
3. Stres azaltma: Fiziksel aktivite, kortizol gibi stres hormonlarını azaltabilen endorfin salınımını tetikler. Uzun süreli stres bağışıklığı zayıflatabileceğinden, kronik stres seviyelerini düşürmek bağışıklık sistemi işlevini destekler.
4. Geliştirilmiş Lenfatik Sistem Fonksiyonu: Bağışıklık fonksiyonunda hayati bir rol oynayan lenfatik sistem hareketten faydalanır. Egzersiz, lenf sıvısının dolaşımına yardımcı olarak toksinlerin ve atık ürünlerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
5. Anti-İnflamatuar Etkiler: Düzenli fiziksel aktivitenin vücutta antiinflamatuar etkileri olabilir ve zamanla bağışıklık sistemini zayıflatabilecek kronik inflamasyonu azaltabilir.
6. Antioksidan Desteği: Egzersiz, hücreleri serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan koruyan antioksidanların üretimini uyarır. Bu koruma, bağışıklık hücrelerinin optimum işlevi sürdürmesini destekler.
7. Geliştirilmiş Solunum Sağlığı: Aerobik egzersiz, solunum sağlığı ve solunum yolu enfeksiyonlarını önlemek için gerekli olan akciğer kapasitesini ve fonksiyonunu artırır.
8. Sağlıklı Kilo Yönetimi: Düzenli egzersiz yoluyla sağlıklı bir kiloyu korumak, daha iyi bağışıklık fonksiyonuyla bağlantılıdır. Obezite, bağışıklığı olumsuz yönde etkileyen kronik düşük dereceli inflamasyona yol açabilir.
9. Uyku kalitesi: Düzenli fiziksel aktivite, uyku kalitesinin artmasıyla ilişkilidir. Kaliteli uyku, bağışıklık sisteminin iyileşmesi ve optimal fonksiyon için gereklidir.
10. Hormon Düzenlemesi: Egzersiz, bağışıklık fonksiyonunda rol oynayanlar da dahil olmak üzere hormonların düzenlenmesine yardımcı olur. Dengeli hormon seviyeleri bağışıklık tepkilerini destekler.
11. Bağırsak Mikrobiyomu: Egzersiz, bağışıklık sistemi sağlığında ve genel refahta önemli bir rol oynayan bağırsak mikrobiyomunu olumlu yönde etkileyebilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

• Moderasyon: Orta derecede egzersiz yapmak genellikle bağışıklık sağlığı için faydalıdır. Yoğun, uzun süreli egzersiz, özellikle uygun iyileşme ile dengelenmezse bağışıklık sistemini geçici olarak baskılayabilir.
• Dinlenme ve İyileşme: Aşırı eforu önlemek ve bağışıklık sisteminin en iyi şekilde çalışabilmesini sağlamak için egzersizler arasında yeterli dinlenme çok önemlidir.
• Bireysel Varyasyon: Her kişinin egzersize karşı bağışıklık tepkisi benzersizdir. Yaş, kondisyon düzeyi ve genel sağlık gibi faktörler, egzersizin bağışıklık üzerindeki etkisine katkıda bulunur.
• Hidrasyon ve Beslenme: Sulu kalmak ve vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından zengin dengeli bir beslenme tüketmek bağışıklık fonksiyonunu daha da destekler.
• Danışma: Önceden mevcut sağlık sorunlarınız varsa, yeni bir egzersiz rejimine başlamadan önce, bunun sizin durumunuza uygun olduğundan emin olmak için sağlık uzmanınıza danışmanız iyi bir fikirdir.

Genel olarak, kardiyovasküler egzersizler, kuvvet antrenmanı, esneklik aktiviteleri ve dinlenme günlerinin bir kombinasyonunu içeren düzenli bir fitness rutinini sürdürmek, güçlü ve dirençli bir bağışıklık sistemine katkıda bulunabilir.